Warzywa są zdrowe, to nie ulega wątpliwości. Znajdują się w dolnej części piramidy żywienia z rekomendacją, że powinny być spożywane bez ograniczeń do każdego posiłku. Są również bardzo dobrą przekąską w trakcie napadu głodu. Dlaczego? Warzywa są doskonałym źródłem błonnika pokarmowego regulującym układu pokarmowego a wypełniając żołądek sprawiają, że szybciej czujemy sytość. Warzywa są również bogatym źródłem witamin i składników mineralnych, przeciwdziałają otyłości, infekcjom, oraz wielu chorobom w tym niektórym nowotworom oraz działają przeciwgrzyboczo i baktoriobójczo.
Korzyści wynikające ze spożycia warzyw można wyliczać długo, choć faktem jest to, że nie wszystkie warzywa są jednakowo zdrowe. Jednak niemniej istotną kwestią przy układaniu planu żywienia jest to, w jakich konfiguracjach je spożywamy. Pamiętajmy, że zdrowe odżywianie, to również sztuka łączenia pokarmów. Nieprawidłowa kompozycja pokarmów prowadzi bowiem do utrudnionego przyswajania składników odżywczych, może wywoływać uczucie ciężkości a nawet tycie.
Żelazna para – papryka + biała fasola
To połączenie wzbogaci nasz organizm o duże ilości witaminy C, która to z kolei przyczynia się do znacznego zwiększenia wchłaniani żelaza. Dzięki temu z organizmu usuwane są wolne rodniki odpowiedzialne za jego starzenie się. Ponadto częste spożywanie papryki zwiększa siły witalne, przeciwdziała anemii, chroni przed chorobami układu krążenia, wzmacnia organizm jak również poprawia libido. Ostra odmiana papryki to znany afrodyzjak.
Oczywiście najkorzystniej jest spożywać paprykę na surowo, jednak ciekawostką jest fakt, iż jest ona jedynym warzywem, które w trakcie gotowania, pieczenia oraz suszenia nie traci całej cennej witaminy C.
Zdrowa bomba witaminowa – szpinak + czosnek
Szpinak to prawdziwa gwiazda wśród warzyw z punktu widzenia bogactwa wartości odżywczych. Witamina C, luteina oraz beta –karoten zaliczane do grona przeciwutleniaczy, wspierają naturalne mechanizmy obronne człowieka, zapobiegając chorobom takim jak nowotwory czy miażdżyca. Działają również silnie przeciwstarzeniowo. Zawiera również duże ilości magnezu, który pozytywnie wpływa na układ nerwowy, znacznie obniżając podatność na stres oraz wykazując właściwości uspokajające. Natomiast w połączeniu z czosnkiem, który jest naturalnym antybiotykiem, tworzą bardzo wdzięczną kulinarną parę, wspólnie wspierając układ krwionośny człowieka, zapobiegając zawałom serca, udarom mózgu i uszczelniając naczynia krwionośne.
Wyjątkowo urodziwa para – karczoch + pomidor
Karczoch – warzywo niskokaloryczne a jednocześnie bogate w błonnik jest idealnym warzywem dla osób odchudzających się. Ale nie tylko. Karczochy kryją w sobie bogactwo składników odżywczych, w tym witamin młodości A + E. Podobne właściwości ma pomidor, więc to bardzo smaczne połączenie kryje w sobie naturalne katalizatory piękna. Należy jednak pamiętać, aby nie usuwać pestek bez potrzeby, ponieważ są cennym źródłem błonnika. Ciekawostką jest fakt, iż w obróbce cieplnej pomidora nie ginie likopen, bardzo silny przeciwutleniacz. Warto zatem sięgać również po przetwory, gdzie może go być nawet 2-3 razy więcej niż w świeżych owocach.
Zdrowe kości – Jarmuż + fasolka
Jarmuż zawiera więcej wapnia niż mleko. Powinien on być zatem nieodłącznym elementem diety w prewencji i leczeniu osteoporozy. Aby jednak do kości trafiło możliwie dużo wapnia, w diecie nie może zabraknąć boru oraz witaminy D. Natomiast źródłem boru są właśnie warzywa strączkowe, w tym znana wszystkim popularna fasolka szparagowa. Oczywiście wsparcie naszego szkieletu nie jest jedyną korzyścią wynikającą ze spożywania tych dwóch warzyw. Na przykład jarmuż, dzięki zawartości indoli, które hamują wydzielanie aktywnych estrogenów chroni przed rakiem piersi. Wg. skoringu opracowanego przez BONNIE LIEBMAN & JAYNE HURLEY („You say tomato; Scoring veggies”) to właśnie jarmuż został uznany za najzdrowsze warzywo świata.
Dla pań – burak ćwikłowy + soja
Ta para wspiera panie w walce z dolegliwościami w okresie menopauzy. Dotleniają i wyrównują pracę serca, zmniejszają także ciśnienie krwi, łagodzą dokuczliwe uderzenia gorąca i nawracające migreny. Również dla kobiet w ciąży, dla których dostarczanie kwasu foliowego oraz zapobieganie anemii ma szczególnie istotne znaczenie, spożywanie tych warzyw jest wskazane. Poza tym buraki bardzo wspierają organizm w walce z wirusami. Picie soku z buraka, łagodzi przebieg grypy, przeziębienia. Przy infekcjach z kaszlem działa wyksztuśnie. Zatem dla Pań w ciąży, które mają mocno ograniczone możliwości zażywania leków, jest to bardzo wartościowe uzupełnienie diety w tym wyjątkowym dla nich okresie.
Na problemy trawienne – burak liściasty + natka pietruszki
Burak liściasty znany również jako boćwina czy mangold to nieco mniej znane warzywo w Polsce, choć dawniej bardzo popularne. Aktualnie ponownie wraca do łask. Na szczęście, ponieważ jest cennym źródłem antyoksydantów oraz ważnej dla układu krążenia betainy. Duża zawartość błonnika ułatwia trawienie, natomiast dodatek natki pietruszki do gotujących się liści boćwiny, nie tylko łagodzi zapach buraka, ale również uzupełnia kompozycję o cenne składniki odżywcze. Olejki eteryczne zawarte w natce są dobrymi środkami dezynfekującymi i moczopędnymi. Zielone listki poprawiają trawienie, przynoszą ulgę przy gwałtownej fermentacji w jelitach, odtruwają organizm.
Piękna skóra na tapecie – dynia + marchew
Pierwsze skojarzenie z hasłem beta-karoten to piękna, muśnięta słońcem cera. Nie bez przyczyny zarówno marchew jak i dynia uważane są za naturalny samoopalacz. Ale przecież wspomaganie opalania i utrzymywanie jego efektów, to nie jedyna właściwość prowitaminy A, znanej pod nazwą właśnie beta –karotenu. Substancja ta dostarczona do organizmu jest również naturalnym filtrem przeciwsłonecznym (ale nie zastępuje filtrów w kremie!), zmniejsza ryzyko pojawiania się plam i przebarwień jak również wspomaga leczenie trądziku oraz opóźnia pojawianie się zmarszczek. Należy również pamiętać o tym, że pyszna zupa dyniowa z dodatkiem marchewki wspomaga funkcjonowanie wzroku zapobiega chorobom serca oraz chroni przed nowotworami układu oddechowego.
Dla diabetyków – batat i brokuły
Bulwy ziemniaka słodkiego zasługują na szczególną uwagę, ponieważ przeciętna zawartość składników odżywczych, jest o ok 50% wyższa niż dla dużo bardziej popularnej w Polsce odmiany tej rośliny. Duża zawartość witamin A, C i K wspierają w walce z utratą wzroku i chorobami cywilizacyjnymi takimi jak otyłość miażdżyca oraz cukrzyca. Pomimo swojej nazwy, bulwy batata, mogą być wykorzystywane w żywieniu diabetyków, ze względu na niską wartość indeksu glikemicznego. Ich regularna obecność w jadłospisie pomaga ustabilizować poziom cukru we krwi oraz obniżyć insulinooporność. Niski indeks glikemiczny ma również brokuł. Ale to oczywiście nie jedyna jego zaleta w kontekście wsparcia w walce z cukrzycą. Brokuły przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego u chorych na cukrzycę, dzięki obecności sulfofranu, który jest katalizatorem wydzielania enzymu chroniącego naczynia krwionośne i umożliwiającej ich regenerację.
Na poprawę nastroju – cieciorka + liście buraka
Zaletą takiego połączenia jest jego naturalny sposób na poprawę nastroju. Magnez jest kluczowym minerałem związanym ze szczęściem i choć jest dostarczany w wielu składnikach naszej diety duża część populacji ma jego niedobory. Natomiast liście buraka zawierają go naprawdę dużo. Natomiast witamina B6 zawarta w cieciorce maksymalizuje jego wchłanianie. Dodatkowo cieciorka ma działanie przeciwbólowe, wspomaga trawienie oraz poprzez eliminację witamin oraz minerałów, które dostarcza organizmowi podnosi jego odporność
Na upały: ogórek + sałata masłowa
Nie każdy wie, że niepozorna sałata masłowa zawiera dużo więcej składników odżywczych w porównaniu z sałatą lodową. Wśród nich można wyróżnić beta –karoten (w tym wypadku wizualnie ukrytym przez chlorofil), kwas foliowy oraz błonnik, nasz sprzymierzeniec w staraniach o szczupłą sylwetkę i oczyszczaniu organizmu z toksyn. Sałata jest podstawowym składnikiem, idealnych na lato lekkich sałatek. Tak naprawdę wystarczy kilka kropel oliwy, przy okazji wspomagającej wchłanianie beta-karotenu. Do takiej sałatki warto również dodać ogórka, który także ma działanie oczyszczające, a dzięki temu że w 97% składa się z wody, pozwala szybko ugasić pragnienie, przy okazji zabezpieczając nas przed nowotworami. Należy jednak pamiętać, że połączenie ogórka z pomidorem jest wyjątkowo niekorzystne.
Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, które z warzyw są najzdrowsze. Wszystko bowiem zależy od wielu czynników, wśród których należy wymienić płeć, stan zdrowia, stan fizjologiczny, a także indywidualne preferencje. Warto zatem jeść jak najwięcej warzyw. Na zdrowie!
Aleksandra Kik, Trenuj-24.pl
