Częstym problemem spotykanym u prawie każdego człowieka są wzdęcia, czyli wrażenie rozdęcia mięśniówki jelit przez gazy zgromadzone w układzie pokarmowym. Najczęściej spowodowane mogą być błędami dietetycznymi poprzez zjedzenie np. bobu, fasoli lub grochu. W niektórych jednak przypadkach mogą być powiązane z występowaniem chorób układu pokarmowego, m.in. nieswoistych stanów zapalnych jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Źródła gazów jelitowych
W sytuacjach prawidłowych objętość gazów w jelitach wynosi około 600-700 ml i związana jest z połykaniem powietrza podczas jedzenia. Gazy gromadzą się również w wyniku fermentacji naturalnej flory bakteryjnej oraz reakcji pokarmu z sokami trawiennymi. W przypadku uciążliwych objawów można zastosować np. Espumisan, który poprzez swoje fizyczne właściwości ułatwi wydalanie gazów z przewodu pokarmowego. Jakie pokarmy wpływają na wystąpienie niedogodnych objawów? Jaką dietę zastosować, żeby brzuch był płaski i niebolesny?
Jakie składniki pokarmowe wywołują wzdęcia?
Nasiona roślin strączkowych, takie jak fasola lub groch, zawierają oligosacharydy (np. stachioza lub werbaskoza), których trawienie jest znacznie utrudnione z powodu braku odpowiednich enzymów w układzie pokarmowym człowieka. Poprzez fakt, że organizm nie może wchłonąć tych cukrów, ulegają one fermentacji w jelicie grubym. Objawia się to występowaniem gazów o nieprzyjemnych zapachu. Innymi składnikami pokarmowymi o takich właściwościach są również:
- cebula,
- algi,
- grzyby,
- kapusta,
- brukselka,
- kalafior,
- szparagi,
- czosnek.
Częstą przyczyną wzdęć może być również nietolerancja laktozy, polegająca na niedoborze laktazy, enzymu rozkładającego cukier zawarty w mleku i innych napojach mlecznych. Diagnostyka w kierunku tego schorzenia wraz z dietą wykluczającą nabiał niweluje występowanie wzmożonych gazów, a także bólów brzucha i biegunek.
Spożywanie nadmiernej ilości słodyczy także może predysponować do wystąpienia zintensyfikowanych wzdęć. Spowodowane jest to zawartymi w nich cukrami – m.in. fruktozy. Znajduje się ona naturalnie w owocach oraz miodzie, zaś sztucznie dodawana jest do słodyczy, by nadać im słodki smak. Fruktoza, podobnie jak dodawane jako sztuczne słodziki sorbitol, mannitol i ksylitol, jest słabo wchłaniana przez ścianę jelita cienkiego, co prowadzi do nadprodukcji gazów trawiennych.
Do zwiększenia objętości gazów występujących w jelicie cienkim i grubym wielokrotnie prowadzi spożywanie napojów gazowanych (zwłaszcza słodkich lub tzw. bez cukru, lecz zawierających sztuczne słodziki), a także alkohol – zwłaszcza piwo. Dwutlenek węgla, używany do tworzenia napojów gazowanych, także jest składnikiem uciążliwych gazów.
Podsumowując, wykluczenie składników pokarmowych, takich jak:
- rośliny strączkowe: groch, fasola, bób,
- kapusta, cebula, czosnek, por, szparagi, kalafior,
- słodycze i słodzone słodzikami produkty żywnościowe,
- napoje gazowane i alkoholowe,
ułatwia pozbycie się wzdęć i niwelację wielu innych niewygodnych objawów.
