Trudno nie zauważyć macierzanki. Jej wyjątkowo dekoracyjne kwiaty o intensywnej liliowej barwie wyrastają z zielonych krzewinek, które można spotkać zwłaszcza na piaszczystych podłożach. Niejednokrotnie tworzą rozłożyste, malownicze dywany. Aż dziwne, że tak bujnie rozkwitła roślina potrzebuje naprawdę niewiele, by rozwinąć się w całej okazałości. Nie wymaga ani obfitych deszczów, ani żyznej gleby. Wystarczy jej tylko dobrze nasłoneczniony kawałek ziemi. Może to dlatego potocznie macierzankę nazywa się „zielem słońca”.
Trzy odmiany
Botanicy sklasyfikowali wiele odmian macierzanki, z czego przeważająca część rośnie dziko. Uprawiane są jedynie trzy. Najmniejsza z nich, macierzanka piaskowa, zaczyna kwitnąć na początku maja. Nieco później, w połowie miesiąca, można zobaczyć kwiaty największej z macierzanek – piaskowej. Obie przekwitają dopiero w październiku. Natomiast macierzanka cytrynowa, która swoją nazwę zawdzięcza charakterystycznemu cytrusowemu aromatowi, kwitnie stosunkowo krótko – od czerwca do lipca.
Wszystkie odmiany posiadają zbliżone walory lecznicze. Co godne uwagi, wykorzystywana jest każda część rośliny: korzeń, liść, łodyga i kwiat.
Naturalny lek
W ziołolecznictwie cenione są szczególnie bakteriobójcze i antyseptyczne właściwości macierzanki. Napary z niej można stosować w formie okładów, jako środek odkażający na trudno gojące się rany. Sprawdzają się też w roli alternatywy standardowych kosmetyków, np. szamponów. Macierzankowy specyfik świetnie radzi sobie z problemem wypadających lub łamliwych włosów. Obecność dobroczynnych olejków eterycznych sprawia, że zioło doskonale nadaje się do inhalacji. Pomaga przy rozmaitych infekcjach, oczyszczając drogi oddechowe. Jednocześnie poprawia funkcje mózgu, zwiększa zdolność koncentracji, a zarazem działa relaksująco.
Wewnętrznie herbatka z macierzanki bywa podawana przy kłopotach gastrycznych. Znany jest również jej pozytywny wpływ na wątrobę i układ moczowy.
Kuchenna mistrzyni
Już przed wiekami macierzanka zyskała zasłużoną popularność jako przyprawa kulinarna. Nadaje potrawom atrakcyjny aromat – korzenny, z nieco gorzkawą nutą. Świeże lub suszone listki wzbogacą smak dań mięsnych, zup, sałatek, zapiekanek. Zagorzałymi amatorami macierzanki są w szczególności kucharze śródziemnomorscy.
Pożytki z urody
W przydomowych ogródkach często sadzi się macierzankę jako roślinę ozdobną. Jej uprawa jest wyjątkowo łatwa, nie wiąże się z koniecznością użycia sztucznych nawozów. Co ważne – urzekająco piękne zioło należy do roślin miododajnych, zatem wymierne korzyści z niego odnoszą i człowiek i przyroda.
