Karczochy wciąż uważane są w Polsce za pewną nowość i większość osób nie poznała jeszcze ich smaku. Za to w krajach śródziemnomorskich właściwości kulinarne i zdrowotne tego warzywa opisywane są już od starożytności. Uważa się, że ojczyzną tej rośliny są Włochy, gdzie karczochy uprawiane są w wielu odmianach, a niektóre z nich rosną nawet na dziko. Jest to ceniony dodatek do zup, sałatek i innych dań. Spożywa się je najczęściej poddane obróbce termicznej – gotowane, smażone lub zapiekane. Serca młodych karczochów mogą również być jedzone na surowo, jednak ich przygotowanie wymaga nieco wprawy. Rośliny te cenione są nie tylko za swój smak, Włosi wierzą, że mają one szereg właściwości zdrowotnych – już od czasów starożytnych karczochy uznawano za lekarstwo na problemy trawienne.
Spis treści:
- Co to jest karczoch?
- Jakie są właściwości zdrowotne karczochów?
- Karczochy a mikroflora jelitowa
- Karczochy na odchudzanie
- Wspomaganie trawienia
- Obniżanie cholesterolu i zapobieganie miażdżycy
- Karczoch – działanie odtruwające
- Jakie preparaty z karczochem są dostępne na rynku?
- Suplementy z karczochem – dla kogo?
Co to jest karczoch?
Cynara scolymus, czyli karczoch zwyczajny to wieloletnia roślina, którą zalicza się do rodziny astrowatych. Osiąga ona wysokość do 2 metrów. Jej jadalną częścią są charakterystyczne kwiatostany przyjmujące postać kulistych pąków. Roślina występuje w krajach basenu Morza Śródziemnego, jest również uprawiana w Ameryce Południowej. Istnieje wiele odmian, które różnią się od siebie wielkością, kolorem i strukturą kwiatostanów oraz smakiem.
Jakie są właściwości zdrowotne karczochów?
Współczesne badania naukowe potwierdzają przypisywane karczochom od wieków prozdrowotne właściwości. Ta niepozorna roślina zawiera wiele witamin i składników mineralnych, a także innych substancji, które korzystnie wpływają na organizm. Odnaleźć w niej można witaminy z grupy B, witaminę C, karotenoidy oraz witaminę E, a także potas, wapń, magnez i żelazo. Jednak do najcenniejszych składników karczochów zalicza się inulinę oraz cynarynę i kwas chlorogenowy. Zawartość tych substancji sprawia, że karczochy wykazują szereg właściwości wspierających organizm.
Karczochy a mikroflora jelitowa
Spożywanie tego warzywa może mieć korzystny wpływ na wzmocnienie flory bakteryjnej w jelitach. Dzieje się tak za sprawą zawartości inuliny, która jest związkiem z grupy węglowodanów i stanowi naturalny prebiotyk. Oznacza to, że jest swoistym pokarmem dla „dobrych” bakterii jelitowych. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko rozwoju szkodliwych mikroorganizmów i poprawia odporność organizmu.
Karczochy na odchudzanie
Warzywo to ma również wpływ na regulację metabolizmu tłuszczów, a także obniża stężenie cholesterolu i glukozy we krwi. Jednocześnie wspomaga wchłanianie z przewodu pokarmowego składników mineralnych i substancji odżywczych. Dzięki temu może być stosowane u osób, które chcą schudnąć.
Wspomaganie trawienia
Karczochy zawierają substancje, które wspierają pracę wątroby i usprawniają jej regenerację. Mogą więc być pomocne zarówno przy już istniejących zaburzeniach trawiennych, jak i profilaktycznie. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym pomagają również łagodzić podrażnienia układu pokarmowego.
Obniżanie cholesterolu i zapobieganie miażdżycy
Zawarte w karczochach składniki aktywne pomagają zmniejszyć stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Dodatkowo warzywo posiada właściwości antyoksydacyjne, które zapobiegają uszkodzeniom tętnic i poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych. Uważa się, że właściwości karczochów mogą być wykorzystywane zarówno w profilaktyce miażdżycy, jak i u osób, które już zapadły na to schorzenie.
Karczoch – działanie odtruwające
Dzięki właściwościom wspierającym pracę nerek i wątroby, karczochy wpływają także na usprawnienie usuwania z organizmu toksyn. Zawierają również bogactwo przeciwutleniaczy, czyli substancji, które unieszkodliwiają wolne rodniki – cząsteczki odpowiedzialne np. za przyspieszanie procesów starzenia i powstawanie zmian nowotworowych. Ich działanie regenerujące organizm jest na tyle silne, że ekstrakt z karczocha jest stosowany w leczeniu chorób spowodowanych promieniowaniem.
Jakie preparaty z karczochem są dostępne na rynku?
Karczochy posiadają wiele walorów smakowych i kulinarnych, jednak w Polsce dostępne są bardzo rzadko, raczej sezonowo – powszechnie kupić można jedynie marynowane kwiatostany. Aby najlepiej wykorzystać ich właściwości można sięgnąć po ekstrakty z rośliny, które można zamówić na przykład w Sklepie Życia: https://www.sklepzycia.pl/karczoch-suplementy. Wyciąg z karczochów zawiera substancje aktywne w skoncentrowanej formie. Pozwala to na przyjmowanie ich w np. w wygodnej postaci kapsułek. Można również uzupełniać swoją dietę o sok z karczochów, lub napar z ziela.
Suplementy z karczochem – dla kogo?
Środki takie są popularne wśród osób, które walczą z nadmierną masą ciała. Zawartość antyoksydantów będzie także korzystna dla uprawiających sport – zarówno amatorsko, jak i bardziej profesjonalnie. Preparaty z karczochem stanowią także wsparcie w przypadku występowania chorób przewodu pokarmowego – szczególnie o charakterze zapalnym lub infekcyjnym. Właściwości regulujące profil lipidowy i poziom glukozy sprawiają, że takie suplementy będą korzystne dla osób z podwyższonym cholesterolem oraz tych, które są zagrożone cukrzycą. Preparaty z karczochem mogą stosować niemal wszyscy, jednak istnieją pewne przeciwwskazania. Jednym z nich jest np. obecność kamieni w drogach żółciowych. W razie wątpliwości należy zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty.
Podsumowanie
Karczoch jest niezwykłym warzywem o udowodnionych naukowo właściwościach prozdrowotnych. Wciąż trwa wiele badań mających na celu wykorzystanie substancji aktywnych zawartych w tej roślinie do leczenia różnych chorób. Może więc warto zainteresować się tym nieco egzotycznym, włoskim przysmakiem?
