Wzdęcia i odbijanie to krępujący problem, z którym boryka się znaczna część społeczeństwa. Wzdęcia to objaw związany z nadmierną ilością gazów zgromadzonych w obrębie jelit. Z kolei odbijanie wynika z zaburzeń motorycznych i polega na cofaniu się gazów z żołądka przez przełyk do jamy ustnej. Fizjologicznie w ludzkich jelitach znajduje się około 200 ml gazów, a dziennie średnio wydalamy około 600 ml powietrza z przewodu pokarmowego. Jednak gdy ich ilość się zwiększa, odczuwamy spory dyskomfort połączony z uczuciem ciężkości, co powoduje, że szukamy skutecznego sposobu na zaradzenie tym dolegliwościom.
Skąd się biorą gazy w przewodzie pokarmowym?
Powietrze dostaje się do przewodu pokarmowego razem ze spożywanymi posiłkami i wypijanymi napojami. Część tego powietrza usuwana jest przez odbijanie, a pozostała część przechodzi do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Wśród gazów, które wypełniają nasze trzewia, można wyodrębnić: azot i tlen – dostarczane z zewnątrz, oraz dwutlenek węgla, wodór i metan – wytwarzane w obrębie jelit. Głównym źródłem metanu i wodoru są bakterie jelitowe, które przeprowadzają reakcje fermentacji w obrębie jelita grubego. Z kolei dwutlenek węgla powstaje na drodze zobojętniania soku trzustkowego przez kwaśny sok żołądkowy oraz wytwarzane w procesie trawienia kwasy.
Skąd się bierze odbijanie?
Odbijanie związane ze wstecznym przepływem gazów z żołądka często jest zjawiskiem fizjologicznym. Najczęściej zdarza się po spożyciu posiłku i wynika z potrzeby uwolnienia połkniętego powietrza, kiedy obniża się ciśnienie w rozciągniętym przez pożywienie żołądku. U osób, które doświadczają nadmiernego odbijania, najczęściej stwierdza się tzw. aerofagię, czyli proces nadmiernego połykania powietrza związany między innymi z częstym żuciem gumy, paleniem papierosów i piciem napojów przez słomkę, często pojawiający się u osób chorych na nerwicę.
Jakie mogą być przyczyny wydalania gazów i wzdęć ?
Najczęściej przyczyna leży po stronie nieodpowiedniej diety oraz szybkiego trybu życia. Jednak zdarzają się również organiczne przyczyny tego rodzaju dolegliwości.
Wśród przyczyn nadmiernego odbijania znajdują się:
- aerofagia,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- kolka żółciowa.
Natomiast nadmierne wzdęcia i gazy mogą wiązać się z:
- przerostem bakteryjnej flory jelitowej,
- zaburzeniami czynnościowymi jelit (zespół jelita drażliwego tzw. IBS, biegunka czynnościowa, zaparcia samoistne),
- zespołem upośledzonego wchłaniania (niedobór enzymu laktazy, celiakia),
- z zatrzymaniem gazów np. po fundoplikacji.
Czy istnieje sposób na wzdęcia i odbijanie?
Przede wszystkim leczenie należy rozpocząć od zmiany nawyków żywieniowych – zrezygnować z palenia papierosów, gazowanych napojów, ciężkostrawnego pożywienia, a posiłki spożywać w spokoju, w małych porcjach, 4-5 razy dziennie. Dodatkowo ważna jest samoobserwacja i wyeliminowanie posiłków, które nasilają dolegliwości. Ponadto można sięgnąć po leki, które pomogą złagodzić dokuczliwe objawy żołądkowo-jelitowe np. Iberogast. Natomiast jeżeli objawy nasilają się w czasie i wdrożone zmiany nie przynoszą rezultatów, należy skierować się do lekarza celem wnikliwej diagnostyki.
