
Szkarlatyna (płonica) to choroba zakaźna wieku dziecięcego, którą wywołują paciorkowce z grupy A (streptococcus pyogenes). Najwięcej zachorowań można zaobserwować w okresie jesiennym oraz zimowym. Zakażenie następuje drogą kropelkową. Bespośredni kontakt z osobą chorą nie jest konieczny. Przykładowo użycie tego samego ręcznika czy pościeli może wywołać już pierwsze objawy choroby. W Polsce co roku na każde 100 000 osób choruje około 150 mieszkańców.
Szkarlatyna u dzieci
Pierwsze objawy u dziecka można zaobserwować w przeciągu 2-5 dni od momentu zakażenia. Zaliczamy do nich:
– wysoką gorączkę (39-40 stopni),
– powiększone migdały oraz węzły chłonne,
– osłabienie organizmu,
– sporadyczne nudności i wymioty.
Najbardziej charakterystycznym objawem szkarlatyny jest wysypka, która pojawia się po 24 godzinach wraz z atakiem gorączki. Występuje głównie w ciepłych okolicach ciała oraz w jego zagięciach, jest drobna i mocno czerwona. Zmiany przypominają ukłucia szpilki lub szczotki drucianej. Znika samoistnie pozostawiając po sobie tzw. objaw retrospektywy, czyli płatowe łuszczenie sie skóry. W przypadku zauważenia u swojego dziecka następujących objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Szkarlatynę leczy się anktybiotykami – najczęściej penicyliną i jej pochodnymi.
Szkarlatyna u dorosłych
Szkarlatyna pomimo, iż została sklasyfikowana do chorób dziecięcych występuje także u osób dorosłych. Objawy choroby są stosunkowo podobne. Czasem wysypka od razu tworzy większe wypukłe wykwity, które każą lekarzom przypuszczać, że mają do czynienia z alergią. W przebiegu łagodnym nie stanowi większego zagrożenia dla życia i zdrowia. Inaczej dzieje się w przebiegu ostrym, toksycznym, który może prowadzić do zaburzenia układu krążenia, utraty przytomności oraz zapalania mięśnia sercowego. Osoby dorosłe nigdy nie powinny bagatelizować pierwszysch symptomów choroby. Podobnie, jak u dzieci szkarlatynę leczy się antybiotykami. W przypadku uczulenia na penicylinę można zastosować antybiotyki z grupy makrolidów. Terapia powinna trwać minimum 10 dni.
Nawrót choroby występuje bardzo rzadko i wiąże się z niezastosowaniem do zaleceń lekarza. Ze względu na brak szczepionki warto jednak pamiętać o kontrolnej wizycie w gabinecie lakarskim. Przebycie choroby nigdy nie daje gwarancji trwałego uodpornienia. Tym bardziej znając fakt, że istnieją, aż 3 typy toksyny bakteryjnej.
Katarzyna Piskorska
Ile to ja się z tą szkarlatyną namęczyłam swego czasu.