Kolka nerkowa to jeden z objawów kamicy nerkowej. Pojawia się, kiedy dochodzi do zablokowania dróg moczowych.
Czym jest kolka nerkowa?
Kolka nerkowa to zespół objawów, które mogą pojawić się w przebiegu kamicy nerkowej. Jej przyczyną jest zablokowanie dróg odprowadzających mocz przez złogi złożone ze szczawianów i fosforanów wapnia, które mają postać kryształków lub kamieni. Przemieszczają się z nerki do pęcherza moczowego, co podrażnia tkanki i powoduje wzrost ciśnienia w drogach moczowych. Kolka nerkowa ma charakter napadowy. Może często nawracać i utrzymywać się nawet przez kilka dni.
Szczyt zachorowań na kamicę nerkową przypada między 30. a 50. rokiem życia. Jednak może się ona pojawić również u dzieci. Często na skutek zastoju moczu w przewodach moczowych występuje także kolka nerkowa w ciąży, jeżeli kobieta przed zapłodnieniem miewała problemy z nerkami. Atak nie stanowi żadnego zagrożenia dla rozwijającego się w macicy płodu.
Jakie są objawy kolki nerkowej?
Objawy, które występują podczas ataku kolki nerkowej, są bardzo charakterystyczne. W wyniku zablokowania dróg moczowych przez kamień dochodzi do zalegania moczu i wzrostu ciśnienia w drogach moczowych oraz skurczu mięśniówki moczowodu. Pojawia się wówczas ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa, który promieniuje do pachwiny i krocza. Ma on tępy charakter i jest na tyle silny, że uniemożliwia codzienną aktywność. Może także powodować omdlenia. Dolegliwościom bólowym towarzyszą zwykle:
- ogólne złe samopoczucie i rozbicie,
- podwyższona temperatura ciała,
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- bolesne parcie na mocz,
- uczucie ciągłej potrzeby oddawania moczu,
- nudności i wymioty,
- wzdęcie brzucha,
- krew w moczu.
Czas trwania ataku kolki nerkowej jest indywidualny. Ustępuje on samoistnie, kiedy kamień nerkowy zostanie wydalony. W przypadku dużych złogów znacznie się wydłuża. Zdarza się, że podczas napadu ból może słabnąć lub ustępować, jednak po czasie ponownie się nasilić.
Jak poradzić sobie z atakiem kolki nerkowej?
Aby złagodzić kolkę nerkową, pacjent może samodzielnie przyjąć lek rozkurczowy oraz przeciwgorączkowy. Ulgę w dolegliwościach może przynieść także przyjęcie odpowiedniej dla siebie pozycji ciała i przyłożenie termoforu w okolicę lędźwiową kręgosłupa lub ciepła kąpiel. Ważne jest także przyjmowanie dużej ilości płynów. Zwykle jednak ból jest na tyle dokuczliwy, że konieczna jest pomoc lekarza, dlatego należy udać się na dyżur urologiczny.
Leczenie kolki nerkowej
Leczenie kolki nerkowej ma na celu złagodzenie dolegliwości. Pacjentowi podawane są domięśniowo lub dożylnie leki przeciwbólowe i rozkurczowe. Kolka nerkowa to bardzo silny ból, na który zwykle nie działają powszechnie dostępne środki przeciwbólowe, dlatego stosuje się środki farmakologiczne z grupy opioidów. Kiedy dolegliwości ustąpią, pacjent powinien przyjmować dużą ilość płynów, spacerować i chodzić po schodach. Czynności te wspomagają przesuwanie się kamieni, co przyspiesza ich wydalenie.
Co zrobić po ataku kolki nerkowej?
U osób, które chorują na kamicę nerkową, napady kolki nerkowej będą nawracać. Aby temu zapobiec, konieczne jest podjęcie leczenia choroby podstawowej. W tym celu należy usunąć złogi w nerkach. Dostępne jest kilka metod terapeutycznych. Wybór zależy od stanu ogólnego pacjenta i wielkości kamieni. Najczęściej wykonuje się litotrypsję i tradycyjny zabieg chirurgiczny.
Litotrypsja pozaustrojowa jest jedną z nowszych metod leczenia kamicy nerkowej. Polega na zniszczeniu kamieni w nerkach przy pomocy fal ultradźwiękowych. Lekarz lokalizuje złogi przy pomocy aparatu ultrasonograficznego (USG), a następnie przykłada do ciała pacjenta głowicę litotryptora (generatora fal). Zmiany w nerkach są rozkruszane do wielkości ziaren piasku, a następnie wydalane wraz z moczem w ciągu kilku dni. Zabieg jest bezpieczny i całkowicie bezbolesny. Natomiast operacja chirurgiczna wykonywana jest rzadko – u osób, które mają kamienie dużych rozmiarów.
